Bilgi çağında sorun, veriye erişememek değil; fazlalığın içinde anlamı bulamamak. Eğitimde, kamuda, iş dünyasında veya sivil toplumda fark etmeksizin, anlatıcıların en büyük ihtiyacı karmaşığı sadeleştirmek ve görünmeyeni görünür kılmak. Bu noktada infografikler, veriyi hikâyeye, sayıları sembole, akışları yola dönüştürerek izleyicinin bilişsel yükünü hafifletir. Prezi ise bu infografikleri yalnızca birer görsel değil, mekânsal istasyonlar olarak ele almanıza imkân tanır: geniş planda “büyük resim”, yakın planda “kanıt kırıntıları”. Böylece, bir bilgi haritası üzerinde gezer gibi, izleyiciye adım adım anlam rotası çizilir.

1) İnfografik—Prezi uyumu: Mekân içinde veri hikâyesi
İnfografik, tek ekranda anlam kurar; Prezi, aynı anlamı zamana ve mekâna yayar. Bu ikisini evlendiren yaklaşım şudur:
-
Makro kanvas: Ana infografik bir “şehir haritası” gibi merkezde durur.
-
Mikro sahneler: Her kritik bölge/ikon, yakınlaştırıldığında derinleşen alt infografik veya kanıt kartına dönüşür.
Örneğin “Okulda Enerji Kullanımı” konulu bir projede, makro infografikte okul planı; yakın planlarda sınıf, laboratuvar, kantin tüketim dağılımları… Sonuç: izleyici kaybolmadan hem bütüne hem ayrıntıya bakar.
2) Bilgi mimarisi: “Ne, kime, neden şimdi?” üçlüsünden başlamak
İnfografik tasarıma metinle başlanır. Üç soruyu cevaplayın:
-
Ne? (Ana mesaj)
-
Kime? (Persona ve bilgi seviyesi)
-
Neden şimdi? (Bağlam/karar baskısı)
Prezi’de bu üçlü, merkez çerçevede tek cümle olarak yer alır. Tüm alt infografikler bu cümlenin kanıt adacıkları olur. Böylece estetik, mesajın hizmetkârı hâline gelir.
3) Görsel hiyerarşi: Odak–Kontrast–Yakınlık (OKY) ile tek bakışta kavratmak
Hiyerarşi, infografiğin alfabeleridir.
-
Odak: Birincil mesaj/sayı büyük ve yalın.
-
Kontrast: Vurgu rengi ve tipografik ağırlıkla dereceleme.
-
Yakınlık: İlişkili unsurlar bir arada; ayrık fikirler aralıklı.
Prezi’de makro infografikte odak merkezde, mikro sahnelerde odak sol üstte belirsin. Böylece göz, doğal bir rota izler.
4) Tipografi ekonomisi: Başlıklar mesaj, gövde bağlam
Başlığınız sonuç cümlesi olsun: “Bekleme süresi %22 kısaldı.” Gövde metni yalnızca bağlam ve tanım verir. Dengeli bir tipografik ölçek (H1, H2, gövde) belirleyin ve tüm infografik–sahnelerde tutarlı kullanın. Prezi’de farklı çerçevelerde aynı rolün aynı tip görünümü korunmalı; izleyici nereye baktığını hissetsin.
5) Renk ve ton stratejisi: Paleti sınırlayın, tonlarla konuşun
Renk sayısını 3+1 ile sınırlandırın: iki nötr (arka plan/gövde), bir ana, bir vurgu. Kritik metrikler hep aynı vurgu rengiyle (örn. mavi) işaretlensin; uyarılar için ayrı, nadiren kullanılan bir renk (örn. kırmızı) ayrın. Ton (açık–koyu) farklılıklarıyla katman oluşturun; parlak ama anlamsız bir gökkuşağından kaçının. Prezi’de bu palet, makrodan mikroya değişmeden akar.
6) İkonografi: Kısaltılmış dil, tekrar eden anlam
İkonlar infografiklerde sessiz cümleler kurar. Bir kez seçilen ikon–anlam eşleşmesini tüm sunumda bozmamak esastır. “Zaman = saat”, “Güvenlik = kilit”, “Kanıt = damga/kaşe”… Prezi’de ikonlara yakınlaştığınızda, kısa tool-tip (mini açıklama) çerçevesi açılması, erişilebilirliği artırır.
7) Sayıların sahnelenmesi: Tek sayı kuralı ve bağlam köprüsü
Bir sahnede tek sayı en güçlüdür. “%37 hız artışı.” Bağlam için ikinci sahnede “nasıl ölçtük?” ve “neyi değiştirir?” anlatılır. İnfografikte sayıyı boşluk içinde tek başına bırakın; Prezi’de bu sayıya yumuşak bir yakınlaştırma ile girip bir cümlelik bağlam köprüsü kurun: “Bu, bekleme süresinde 11 dakikadan 6,9 dakikaya iniş demek.”
8) Grafik seçimi: Mesaj → şekil eşleştirmesi
Grafikler verinin duyduğu dildir; doğru mesaj–grafik eşleşmesi şarttır.
-
Zaman içi eğilim: Çizgi grafik.
-
Kategori karşılaştırması: Çubuk grafik.
-
Parça-bütün: Donut veya istifli çubuk (pasta dikkatle).
-
Dağılım/ilişki: Scatter.
-
Akış: Sankey/ok akış diyagramı.
İnfografikte tek grafik = tek mesaj; Prezi’de mesaj başlığa yazılır, grafik yalnızca kanıtlar.
9) Veri hikâyeleştirme: Setup → Conflict → Resolution
İnfografik tek karelik bir hikâye olabilir.
-
Kurulum: “Sorun nerede?”
-
Çatışma: “Niçin mevcut çözüm yetmiyor?”
-
Çözüm: “Ne değişti ve hangi sayı bunu kanıtlıyor?”
Prezi’nin mekânsal akışı, bu yapıyı bedensel hâle getirir: soruna yaklaş, kanıta in, çözüme çık. İnfografiklerde bu akışı ok yönleriyle kodlayabilirsiniz.
10) Erişilebilirlik: Kontrast, puntolar, alt metin ve sessiz sürüm
İnfografikler herkes içindir.
-
Kontrast oranı WCAG seviyesinde olmalı.
-
En küçük yazı uzak projeksiyonda okunabilir.
-
Alt metin: Ana görsel ve kritik grafiklere kısa açıklama.
-
Sessiz sürüm: Ses/kayıt olmadan anlaşılır mikro metinler.
Prezi’de sesli ve sessiz iki varyant üretmek, kamu ve eğitim sunumlarında kapsayıcılığı artırır.
11) Etik ve lisans: Veri kaynağı, telif, Creative Commons
İnfografikler çoğu zaman harici görseller ve üçüncü taraf veriler içerir. Kaynak–tarih–lisans bilgilerini infografiklerin köşesinde küçük ama görünür bir notla verin; Prezi’de “Kaynakça–Lisanslar” adlı küçük bir ada tutun. Güven, kanıt kadar kaynak disiplini ister.
12) Eğitim örneği: “Su döngüsü” infografik serisi
Senaryo: İlkokul düzeyi su döngüsü.
-
Makro infografik: Dünya–atmosfer–yeryüzü üçlü haritası.
-
Mikro sahneler: Buharlaşma, yoğunlaşma, yağış, yeraltı sızıntısı.
-
İkon seti: Güneş, bulut, damla, toprak.
-
Ölçme: Her mikro sahnenin sonunda tek cümlelik soru: “Sence bu adımda sıcaklık artarsa ne olur?”
Prezi akışı, çocukların neden–sonuç ilişkilerini adım adım görselleştirir.
13) B2B örneği: “Operasyon verimliliği” KPI panosu
Senaryo: Depo operasyonlarında verim artışı.
-
İnfografik ana görsel: İş akışı şeması + üç KPI (devir hızı, hata oranı, bekleme süresi).
-
Yakın plan: Her KPI için tek sayı sahnesi + nasıl ölçtük kartı.
-
ROI kartı: Varsayım notlu tek sayı.
-
CTA: “6 haftalık pilotu başlat.”
Prezi’de Q&A geldiğinde KPI kartına doğrudan zoom yaparak kanıtla konuşun.
14) Kamu/politika örneği: “Isı adası” ve mikro müdahaleler
Senaryo: Mahallelerde ısı adası etkisi.
-
İnfografik: Isı haritası + gölgeleme/yeşil alan noktaları.
-
Yakın plan: Her mahalle için tek foto + tek sayı + tek öneri.
-
Erişilebilirlik: Renk körlüğü dostu palet; ton ve doku farkları.
-
CTA: “Pilot bölgede 90 gün gölgeleme—tekrar ölçüm.”
Prezi’nin mekânsal haritası, veriyi yerleştirerek güven üretir.
15) Kriz iletişimi: Şeffaflık için kanıt adacıkları
Krizde infografik şeffaflık mimarisidir.
-
Zaman çizelgesi infografiği: Olay–müdahale–normalleşme.
-
Kaynak–kanıt kartları: Sensör verisi, rapor özeti, dış denetim onayı.
-
Belirsizlik sahnesi: “Araştırması sürenler” için ayrı renk.
Prezi’de bu adacıklara tarih damgası ekleyin; güncellemeyi izlenebilir kılın.
16) Minimal tasarım: Boşluğun ikna gücü
İnfografiklerde en büyük hata doldurma dürtüsüdür. Boşluk, anlam taşıyıcıdır. Tek sayı–tek ikon–tek cümle üçlemesiyle nefes alan sahneler tasarlayın. Prezi’de yoğun sahnenin ardından nefes çerçevesi eklemek ritmi dengeler.
17) İnfografik türleri: Akış, karşılaştırma, süreç, harita, zaman çizelgesi
-
Akış infografikleri: Süreç ve karar ağaçları (SaaS onboarding).
-
Karşılaştırma infografikleri: Önce–sonra, A/B (performans iyileştirme).
-
Süreç infografikleri: Kademeli üretim/öğrenme adımları (laboratuvar deney akışı).
-
Harita infografikleri: Coğrafi bağlam (kamu hizmet erişimi).
-
Zaman çizelgesi: Kriz/ürün yol haritası.
Her tür için tek mesaj ve tutarlı ikon–renk stratejisi şart.
18) Çok dilli infografik: Paralel sahneler ve terim sözlüğü
Global kitleler için aynı infografiğin TR/EN/AR paralel sahnelerini üretin. Anahtar terimler için mini glossary: “Turnover—devir hızı.” Prezi’de dil düğmeleriyle izleyici seçimini görünür kılın; her dilde aynı hiyerarşi korunmalı.
19) Mikro etkileşim: Katılım pimleri ve mikro sorular
İnfografik sahnelerinde küçük katılım pimleri (mini sorular, tahmin balonları) ekleyin: “Bu grafikteki düşüş size neyi düşündürüyor?” Prezi’de bu pimlere yakınlaşma, pasif izlemeyi aktif anlamaya çevirir.
20) İnfografik–ses birlikteliği: Seslendirme ritmi ve ducking
Ses, infografiğin gizli ortağıdır.
-
Seslendirme: Kısa, sonuca götüren cümleler.
-
Müzik: Nötr ve düşük; konuşmada ducking.
-
Sessizlik: Kritik cümle öncesi 1–2 saniye.
Prezi’de zoom ritmini cümle uzunluğuna eşleyin; ani hareket–yoğun cümle ikilisinden kaçının.
21) Ölçme–değerlendirme: İnfografik OKR’leri
İnfografiklerin de hedefleri olmalı: anlaşılabilirlik, hatırlanabilirlik, eyleme dönüşüm.
-
5 saniye testi: İzleyici 5 saniyede ana fikri söyleyebiliyor mu?
-
Hatırlama testi: 24 saat sonra tek sayı akılda mı?
-
CTA metriği: Tıklama–başvuru–pilot onayı.
Prezi sonunda kısa bir mini-anket kartı ile geri bildirim toplayın.
22) Saha vakası (eğitim): “Mikro öğrenme sonuç karosu”
Lise seviyesinde kimya dersinde kavram yanılgılarını azaltma projesi.
-
İnfografik: 4 kutuluk sonuç karosu—“Yanılgı oranı %36→%18”, “Sınav süresi 12→9 dk”, “Açıklama doğruluğu +%22”, “Öğrenci memnuniyeti 4,2/5”.
-
Prezi akışı: Her karoya zoom; “nasıl ölçtük?” alt kartı; öğrenci alıntısı.
-
CTA: “Bu modülü tüm 10. sınıfa yayalım.”
23) Saha vakası (B2B): “Bakım planı optimizasyonu”
Üretim tesisinde arıza önleme.
-
İnfografik: Tahminli bakım akışı + üç KPI.
-
Yakın plan: Arıza sıklığı %28 düşüş; duruş süresi –%19; yedek parça stok optimizasyonu.
-
İtiraz menüsü: “Entegrasyon?” “ROI?”—her biri tek kart + kanıt.
-
CTA: “Gölge modda 30 gün pilot.”
24) Sık yapılan hatalar: Doldurma, palet enflasyonu, tablo yığma
-
Doldurma: Her boşluğu doldurmayın; boşluk tasarımı yapın.
-
Palet enflasyonu: 3+1 kuralı; vurgu rengi çok değerliyse nadir kullanın.
-
Tablo yığma: Tabloyu infografik dile çevirin; her tabloda tek mesaj ve tek sayı.
-
Jargon bombardımanı: Köprü cümlesiyle günlük dile çevirin.
25) İş akışı: Rol dağılımı, versiyonlama, kalite kapısı
-
Roller: İçerik mimarı (mesaj), veri editörü (doğruluk), görsel tasarımcı (infografik), Prezi operatörü (mekânsal akış), erişilebilirlik editörü.
-
Versiyonlama:
v0.4 iskelet,v0.7 veri–grafik,v0.9 erişilebilirlik,v1.0 final. -
Kalite kapısı: 5 saniye testi + kontrast kontrolü + dil sadeleştirme + kaynak/izin kontrolü.
26) Zaman yönetimi: İnfografik ritim ve süre etiketleri
Her infografik sahnesine süre etiketi koyun (40–60 sn). Yoğun veri sahnesinden sonra nefes çerçevesi ekleyin. Prezi’de ritim; giriş–yavaş, gövde–orta, final–yavaş. CTA sahnesi boşluk içinde tek cümleyle gelsin.
27) CTA tasarımı: İnfografikten eyleme tek adım
İnfografik, karar anına kısa yol açmalıdır. “Pilot başlat”, “Randevu al”, “Politika notunu indir”—tek eylem, tek cümle. Engelleri azaltan mikro not: “Kredi kartı gerekmez”, “Gölge modda kesinti yok”. Prezi’de CTA’yı tek vurgu renginde yalnız bırakın.
28) Etkiyi büyütme: Paylaşılabilirlik ve modülerlik
İnfografiklerin modüler parçalarını tek tek paylaşılabilir tasarlayın (sosyal medya kartı, rapor kırpımı, basın görseli). Prezi’de her mikro sahne, dışa aktarıldığında bağımsız anlam taşısın: başlık–tek sayı–tek ikon–kaynak.
Sonuç
İnfografikler, yalnızca güzel görseller değil; anlam makineleridir. Prezi ile birlikte kullanıldıklarında, bu makineler mekânsal hikâyeye dönüşür: makro haritadan mikro kanıta, tek sayıdan eylem çağrısına akıcı bir rota… Başarı, her zaman mesajın berraklığına bağlıdır: başlıklar sonucudur; grafikler kanıtlar; renk–tipografi–ikonlar yol işaretidir. Erişilebilirlik ve lisans şeffaflığı güveni genişletir; 5 saniye testi ve mini anketler öğrenmeyi görünür kılar. Eğitimde bir kavramı kalıcı kılmak, B2B’de ROI konuşmasını saygınlaştırmak, kamuda şeffaflık ve hesap verebilirliği göstermek, krizde doğru bilgiyi tek bakışta ulaştırmak… Tüm bu bağlamlarda infografik + Prezi ikilisi, karmaşığı sadeleştirir, belirsizliği azaltır, kararı kolaylaştırır.
Bir sonraki projenizde önce tek cümlelik ana mesajı yazın; sonra makro infografik haritasını kurun; ardından her kritik noktayı tek sayı–tek ikon–tek cümle kuralıyla mikro sahnelere ayırın. Paleti 3+1 ile sınırlayın, başlıkları “sonuç cümlesi”ne çevirin, her sahneye süre etiketi koyun, CTA’yı boşluğun ortasına bırakın. Prova sonunda 5 saniye testini geçmeyen her sahneyi ya sadeleştirin ya kaldırın. O an göreceksiniz: izleyicinin gözü düzen, zihni anlam, kalbi güven buluyor.